Hyaluronic acid là gì? Tác dụng của axit Hyaluronic và cách dùng

Hyaluronic acid (HA) là một phân tử quan trọng có liên quan đến độ ẩm của da. Nó có khả năng “thần thánh” trong việc giữ nước. Mà độ ẩm lại thuộc yếu tố hàng đầu quyết định đến quá trình lão hóa.

Lão hóa da là một quá trình nhiều yếu tố bao gồm 2 cơ chế riêng biệt và độc lập: lão hóa từ bên trong và bên ngoài. Làn da trẻ trung giữ được vẻ bóng bẩy, khả năng phục hồi và đàn hồi cao do hàm lượng Collagen và nước cao. Những tổn thương tác động từ môi trường bên ngoài hàng ngày làm mất độ ẩm của da.

Tìm hiểu ngay về mối liên hệ giữa HA và lão hóa da, Hyaluronic acid có tác dụng gì trong bài viết này.

UV	Ultraviolet – Tia cực tím
ROS	Reactive oxygen species – Các loại oxy phản ứng (gốc tự do)
MMP	Mitochondrial Membrane Potential – Tiềm năng màng ty thể
HA	Axit Hyaluronic
GAG	Glycosaminoglycan
ECM	Extracellular matrix – Cấu trúc chất nền / Ma trận ngoại bào
HAS	Axit hyaluronic tổng hợp
HYAL	Hyaluronidases
CD44	Cluster of differentiation 44 – Cụm phân hóa 44
RHAMM	Receptor for HA-mediated motility – Thụ thể cho nhu động qua trung gian HA
TGF	Transforming growth factor – Yếu tố tăng trưởng chuyển

Bảng chú giải thuật ngữ

Nội dung chính

1. Hyaluronic acid là gì?

Hyaluronic acid viết tắt là HA, được tìm thấy ở khắp các liên kết, biểu mô, mô thần kinh. HA là duy nhất trong số các glycosaminoglycan vì nó không bị sulfat hóa, hình thành thành trong màng sinh chất thay vì bộ máy Golgi.

Axit Hyaluronic còn được gọi là Hyaluronan, một chất trong suốt được sản xuất tự nhiên bởi cơ thể. Lượng HA lớn nhất được tìm thấy trong da, mô liên kết và mắt – nơi mà chúng ta cảm nhận được sự mềm mượt, long lanh. Chức năng chính của nó là giữ nước giúp các mô cơ thể được bôi trơn.

Là một trong những thành phần chính của chất nền ngoại bào, HA cũng góp phần đáng kể vào sự tăng sinh và di chuyển của tế bào.

2. Lão hóa da

Lão hóa da ở con người là một quá trình sinh học phức tạp, vẫn chưa có định nghĩa đầy đủ. Nó là kết quả của 2 quá trình độc lập về mặt sinh học.

Lão hóa da do yếu tố bên trong

Đầu tiên là lão hóa nội tại hoặc bẩm sinh, một quá trình không thể kiểm soát được, ảnh hưởng đến làn da giống như ảnh hưởng đến tất cả các cơ quan nội tạng.

Lão hóa da bên trong bị ảnh hưởng bởi những thay đổi nội tiết tố xảy ra theo tuổi tác. Chẳng hạn như sự sản xuất hormone sinh dục giảm dần từ giữa tuổi 20 và sự suy giảm Estrogen, Progesterone liên quan đến thời kỳ mãn kinh.

Rõ ràng rằng, sự thiếu hụt Estrogen và Androgen dẫn đến suy thoái Collagen, khô, mất độ đàn hồi, teo biểu bì và nhăn da.

Lão hóa da do yếu tố bên ngoài

Thứ hai là lão hóa từ bên ngoài – kết quả của việc tiếp xúc với các yếu tố bên ngoài, chủ yếu là bức xạ tia cực tím (UV). Còn được gọi là quá trình quang hóa.

Mặc dù lão hóa da bên trong và bên ngoài là những quá trình đặc biệt, chúng vẫn có những điểm tương đồng về cơ chế phân tử. Ví dụ, các loại oxy phản ứng (ROS) phát sinh từ quá trình trao đổi chất oxy hóa của tế bào, đóng một vai trò quan trọng trong cả hai quá trình.

Lão hóa da do mất độ ẩm (HA)

Lão hóa da cũng liên quan đến việc da bị mất độ ẩm. Phân tử quan trọng liên quan đến độ ẩm của da là Hyaluronic – có khả năng liên kết và giữ các phân tử nước độc đáo. Chính vì vậy, bài viết này sẽ đi sâu vào trình bày những kiến thức về sinh học và chức năng của HA đối với da.

Thiếu HA là một trong các yếu tố gây lão hóa da

3. Thông tin khoa học về axit Hyaluronic

Tính chất hóa học và hóa lý của Hyaluronic

Trong dung dịch nước, HA tạo thành cấu trúc bậc ba ổn định cụ thể. Mặc dù thành phần cấu tạo đơn giản nhưng HA có nhiều tính chất lý hóa khác nhau.

Các polyme HA có rất nhiều dạng và hình dạng, tùy thuộc vào kích thước, nồng độ muối, pH và các cation liên quan của chúng.

Không giống như các GAG KHÁC, HA không gắn cộng hóa trị với lõi protein, nhưng nó có thể tạo thành các tập hợp với các proteoglycan.

HA có khả năng ngậm nước lớn tạo cho dung dịch độ nhớt cao, ngay cả ở nồng độ thấp.

Sự phân bổ HA ở mô và tế bào

HA phân bố rộng rãi, từ tế bào nhân sơ đến tế bào nhân thực. Ở người, HA có nhiều nhất ở da, chiếm 50% tổng HA cơ thể, thủy tinh thể của mắt, dây rốn, dịch khớp. Nó cũng có trong tất cả các mô và chất lỏng của cơ thể, như mô xương, van tim, phổi, động mạch chủ, tuyến tiền liệt…

HA được sản xuất chủ yếu bởi các tế bào trung mô và còn có các tế bào khác.

Chức năng sinh học của HA

Trong suốt 2 thập kỷ qua, đã có nhiều bằng chứng chứng minh vai trò của Hyaluronic acid trong các cơ chế phân tử. Đồng thời chỉ ra tác dụng tiềm năng của HA đối với sự phát triển của các chiến lược điều trị mới cho nhiều bệnh.

Các chức năng của HA bao gồm:

Hydrat hóa
Bôi trơn các khớp
Lấp đầy không gian và bộ khung mà các tế bào di chuyển qua đó

Sự tổng hợp HA tăng lên trong quá trình tổn thương mô và chữa lành vết thương. HA điều chỉnh một số khía cạnh của quá trình sửa chữa mô, bao gồm kích hoạt các tế bào viêm để tăng cường phản ứng miễn dịch và phản ứng với tổn thương của nguyên bào sợi, và biểu mô tế bào.

HA cũng cung cấp khuôn khổ cho sự hình thành mạch máu và di cư nguyên bào sợi, có thể liên quan đến sự tiến triển của khối u.

Kích thích của HA dường như có tầm quan trọng thiết yếu đối với các chức năng khác của nó được mô tả ở trên. HA có kích thước phân tử cao, thường vượt quá 1.000 kDa, hiện diện trong các mô nguyên vẹn và có tác dụng kháng sinh, ức chế miễn dịch.

Sinh tổng hợp HA

HA được tổng hợp bởi các enzym cụ thể gọi là HA synthase (HAS). Đây là các enzym liên kết màng tổng hợp HA trên bề mặt bên trong của màng sinh chất. Và sau đó HA được đẩy ra ngoài qua các cấu trúc giống như lỗ rỗng vào không gian ngoại bào.

Có 3 enzym HAS -1, -2 va -3 của động vật có vú, thể hiện các đặc tính enzym riêng biệt và tổng hợp chuỗi HA có độ dài khác nhau.

Hyaluronic Acid (HA) là phân tử ngậm nước cực tốt

Sự phân hủy thủy phân của HA

HA có tỷ lệ bán hủy khác nhau, từ 3 – 5 phút trong máu, ít hơn 1 ngày trong da và từ 1 tới 3 tuần trong sụn. Nó bị phân hủy thành các mảnh có kích thước khác nhau bởi Hyaluronidase (HYAL) bằng cách thủy phân các liên kết Hexosaminidic β (1–4) giữa N-acetyl-D-glucosamine và axit D-glucuronic dư thừa trong HA.

HA cũng có thể bị phân hủy phi enzym theo cơ chế gốc tự do khi có mặt các chất khử như axit ascorbic, thiols, sắt hoặc ion kim loại, một quá trình yêu cầu sự hiện diện của phân tử oxy. Do đó, các tác nhân gây trì hoãn sự phân hủy HA được xúc tác bởi các gốc tự do có thể hữu ích trong việc duy trì tính toàn vẹn của HA qua da và tính dũng ẩm của nó.

Các thụ thể axit Hyaluronic

Có nhiều loại protein chứa HA, được gọi là Hyaladherins, được phân bố rộng rãi trong ECM, bề mặt tế bào, tế bào chất và nhân tế bào.

Điểm nổi bật nhất trong số các thụ thể này là glycoprotein xuyên màng “cụm phân hóa 44” (CD44) xảy ra ở nhiều dạng. Đây là sản phẩm của một gen đơn với sự biểu hiện exon biến đổi. CD44 được tìm thấy trên hầu như tất cả các tế bào, ngoại trừ tế bào hồng cầu. Và điều chỉnh sự kết dính của tế bào, sự di chuyển, kích hoạt và di chuyển tế bào lympho cũng như di căn ung thư.

Thụ nhu động qua trung gian HA (RHAMM) là một thụ thể chính khác HA, và nó được biểu hiện dưới nhiều dạng đồng dạng khác nhau.

RHAMM là một thụ thể chức năng ở nhiều loại tế bào, bao gồm tế bào nội mô và trong tế bào cơ trơn từ động mạch phổi và đường thở của con người.

Sự tương tác của HA với RHAMM kiểm soát sự phát triển và di chuyển của tế bào bằng một mạng lười phức tạp các sự kiện truyền tín hiệu và tương tác với bộ xương tế bào.

Yếu tố tăng trưởng biến đổi (TGF)-β1 là một yếu tố kích thích mạnh mẽ hoạt động của tế bào, kích thích sự tổng hợp của RHAMM và HA, do đó bắt đầu chuyển động.

4. Axit Hyaluronic trong da

Độ ẩm của da phụ thuộc rất nhiều vào nước liên kết với HA trong lớp hạ bì và trong khu vực quan trọng của lớp biểu bì. Trong khi việc duy trì hydrat hóa về cơ bản phụ thuộc vào tầng hạt. Mất nhiều lớp mô hạt ở bệnh nhân bỏng có thể gây ra các vấn đề lâm sàng nghiêm trọng do mất nước.

Như đã nói, HA của da chiếm gần 50% HA toàn cơ thể. Hàm lượng HA của lớp hạ bì cao hơn đáng kể so với lớp biểu bì. Trong khi lớp hạ bì nhú có hàm lượng HA lớn hơn nhiều so với lớp hạ bì dạng lưới.

+ HA của lớp hạ bì liên tục với hệ thống bạch huyết và mạch máu, điều chỉnh sự cân bằng nước, áp suất thẩm thấu và dòng chảy ion. Nó có chức năng như một cái rây, loại trừ một số phân tử nhất định, tăng cường miền ngoại bào của bề mặt tế bào và ổn định cấu trúc da bằng tương tác tĩnh điện.

+ Nồng độ HA tăng cao được tổng hợp trong quá trình sửa chữa mô không có sẹo của bào thai và sự hiện diện kéo dài của HA đảm bảo quá trình sửa chữa mô không có sẹo đó.

+ Nguyên bào sợi ở da cung cấp bộ máy tổng hợp cho HA qua da và là mục tiêu cho các nỗ lực dược lý để để tăng cường dưỡng ẩm cho da.

5. Axit Hyaluronic và lão hóa da

Sự thay đổi mô hóa đáng kể nhất có thể nhìn thấy ở tuổi già là sự biến mất rõ rệt của HA biểu bì, trong khi HA vẫn tồn tại ở lớp hạ bì.

+ Như đề cập ở trên, sự tổng hợp HA biểu bì chịu ảnh hưởng của lớp hạ bì bên dưới và chịu sự kiểm soát riêng biệt với sự tổng hợp HA của lớp bì. Cũng có nhiều báo cáo về sự giảm dần kích thước của các polyme HA trong da do quá trình lão hóa.

Do đó, lớp biểu bì mất đi phân tử nguyên tắc chịu trách nhiệm liên kết và giữ các phân tử nước, dẫn đến da mất độ ẩm.

+ Ở lớp hạ bì, sự thay đổi lớn theo tuổi tác là thiếu hụt HA ngày càng tăng khi các cấu trúc mô mất dần mất khả năng sản xuất HA. Điều này cũng song song với quá trình sản sinh Collagen giảm dần theo tuổi tác.

Tất cả các hiện tượng liên quan đến tuổi tác ở trên đều góp phần làm cho da bị mất nước, nhăn nheo và kém đàn hồi – những đặc trưng rõ ràng của làn da lão hóa.

Nguồn: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/

6. Tóm lược tác dụng của Hyaluronic acid

Nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh, đàn hồi tốt

Bổ sung axit Hyaluronic có tác dụng:

Tăng độ ẩm cho da và giảm sự xuất hiện nếp nhăn trên da với thực phẩm bổ sung Hyaluronic acid
Giảm mẩn đỏ và viêm da với Hyaluronic serum điều trị tại chỗ
Làm da săn chắc hơn với phương pháp tiêm

Chữa lành vết thương và da

Axit Hyaluronic là một thành phần chính của chất nền ngoại bào, có vai trò qua trọng trong các gia đoạn chữa lành vết thương trên da. Từ việc tái tạo mô, phản ứng viêm đến hình thành mạch.

+ Hyaluronic acid kết hợp với nước và nở ra kích thước cực đại tạo thành gel, trở thành chất làm đầy da, có tác dụng với vết sẹo lõm, nếp nhăn trên khuôn mặt.

+ Hiệu quả của HA kéo dài trong thời gian khoảng 6 đến 12 tháng. Vấn đề điều trị với HA được chấp thuận theo quy định của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ.

Đóng vai trò quan trọng trong lớp biểu bì bình thường, HA cũng có các chức năng quan trọng trong quá trình thanh nhiệt.

Là một phần không thể thiếu của tế bào sừng nền trong chất nền ngoại bào.
Là thành phần chính của lớp biểu bì.
Chức năng loại bỏ gốc tự do.
Phát triển Keratinocyte.

Tạo mô hạt

HA là thành phần được tìm thấy nhiều trong chất nền mô hạt – mô liên kết dạng sợi, được tưới máu và thay thế cục mau đông fibrin trong quá trình chữa lành vết thương. Mô hạt thường xuất hiện ở đáy vết thương, có khả năng làm đầy vết thương ở bất kỳ kích thước nào giúp nó lành lại.

Một loạt các chức năng tế bào có thể thuộc về mạng lưới giàu HA này cần thiết cho việc sửa chữa mô:

Tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển tế bào vào vết thương, giúp tăng sinh tế bào và tổ chức của các mô hạt.
Vai trò chống viêm của HA cũng đóng góp vào giai đoạn chữa lành vết thương.

Di chuyển tế bào

Sự hình thành mô hạt cần thiết phải có sự di chuyển của tế bào. Về cơ bản, HA được tổng hợp tại màng sinh chất, sau đó giải phóng trực tiếp ra môi trường ngoại bào.

Điều này có thể góp phần tạo nên các vị trí tổng hợp môi trường ngậm nước. Nó tạo điều kiện cho tế bào tách rời và cần thiết cho sự di chuyển tế bào.

Giữ cho xương được bôi trơn – giảm đau khớp

Bổ sung axit Hyaluronic có hiệu quả trong việc giảm đau khớp ở những người bị viêm xương khớp.

Tiêm HA cũng có thể được sử dụng điều trị xương khớp nhưng có thể đi kèm rủi ro.

Nguồn: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5814393/

Các tác dụng khác của HA

+ Làm dịu các triệu chứng trào ngược axit: Một số chất bổ sung chứa kết hợp axit Hyaluronic và Chondroitin Sulfate có thể giúp giảm các triệu chứng của trào ngược axit ở một số người.

Các nghiên cứu khoa học:

+ Giảm tình trạng khô mắt và khó chịu: Axit hyaluronic được tìm thấy tự nhiên trong mắt và thường là một thành phần trong thuốc nhỏ mắt để giảm các triệu chứng khô mắt.

Các nghiên cứu khoa học:

+ Ngăn ngừa chứng đau bàng quang:

Đau bàng quan gây ra triệu chứng đau bụng và căng tức, cảm giác muốn đi tiểu mạnh và thường xuyên. Nó xảy ra ở khoảng 3-6% phụ nữ.

Axit Hyaluronic được đưa trực tiếp vào bàng quang qua một ống thông đã chứng minh tác dụng giảm đau và tần suất tiểu liên quan đến tình trạng trên. Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng nó giúp chữa lành các tổn thương mô bàng quang. Từ đó giảm nhạy cảm với những cơn đau.

7. Gợi ý bổ sung HA

Ngoài bổ sung trực tiếp trên da các dòng serum Hyaluronic acid, bạn có thể sử dụng thực phẩm chức năng dạng uống. Theo các nghiên cứu và phân tích ở trên, chất bổ sung đường uống mang đến nhiều tác dụng tuyệt vời cho da và sức khỏe.

Hebora Collagen Enrich là nước uống bổ sung Collagen, Elastin và đặc biệt là hàm lượng HA cực cao với tác dụng:

Chăm sóc làn da căng bóng, giảm nếp nhăn và chống lão hóa.
Chữa lành những tổn thương trên da tránh để lại sẹo, vết thâm.
Hỗ trợ cân bằng nội tiết tố nữ, làm giảm những triệu chứng khó chịu, cáu gắt và mụn nhọt.
Góp phần tăng cường sức khỏe sinh lý nữ, giữ lửa hạnh phúc lứa đôi.
Là “bí thuật” tạo hương thơm “thần thánh” của phụ nữ mà không cần dùng bất cứ loại nước hoa nào.

Tìm hiểu thêm về Hebora Collagen!

Hyaluronic acid là gì? Các nghiên cứu khoa học về tác dụng của HA

1. Hyaluronic acid là gì?